26 August, 2005
ULUSLARÖTESİ ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ
VE ŞİRKET SOSYAL SORUMLULUĞU
ÜZERİNE SÖZLEŞME
29 Kasım 2002 günü Roma’da
Eni SpA
ile
FILCEA-Cgil, FEMCA-Cisl, UILCEM-Uil ve ICEM
arasında aşağıdaki noktalarda anlaşmaya varılmıştır:
1. Giriş
Eni Grubunun hızla uluslararasılaşması, bu sürecin içinde yer alan taraflarca uluslarötesi bir yaklaşım geliştirilmesini gerektiriyor.
Taraflar, Avrupa İşletme Konseyi’yle birlikte, Avrupa düzeyinde bilgi alışverişi ve danışma ilişkileri kurulmasına yönelik olumlu bir prosedür yerleştirmiş bulunuyor. Eni’nin Avrupa dışında da genişlemesi, sosyal sorumluluk konusunu şirket açısından daha da önemli hale getiriyor.
22 Haziran 2001 günü Roma’da Endüstri İlişkileri Protokolü’nün imzalanmasıyla, Eni, Filcea, Femca ve Uilcem, Grubun faaliyetlerindeki gelişmeyi, uluslararası sözleşmelerde öngörülen insan haklarına ve sosyal haklara saygıya dayanan temel ahlak ilkelerine uygun hale getirme niyetlerini açıkladılar. Bu amaçla, Eni’nin dünyanın dört bir yanındaki varlığı ve genişlemesiyle ilgili olarak bilgi alışverişini ve düzenli danışma ilişkilerini sağlayacak prosedürleri oluşturmaya ve bu faaliyetlerin sosyal ve ekonomik etkileriyle ilgili diyalogu geliştirmeye yönelik yükümlülüklerine uygun olarak, taraflar, işbu sözleşmenin formülasyonunu sürdürme konusunda anlaşmaya varmışlardır.
2. İlkeler
İmzacı taraflar, değer ve yenilik yaratılmasıyla birlikte insan haklarını ve çalışma koşulları ve iş güvenliği standartlarındaki yeterliği, yaşam kalitesini ve çevreyle bağdaşacak bir gelişmeyi dikkate alan bir şirket gelişme modelini benimsemenin önemini kabul ederler. Bu amaçla, taraflar, ekonomik ve sosyal ilerlemeyi sağlayabilecek çalışma pratiklerinin oluşturulması için çaba harcama yükümlülüğü altına girdiklerini belirtirler.
Eni bu sözleşmeyle, iyi çalışma ilişkileri geliştirilmesini sağlamak amacıyla, Grubun bütün faaliyetlerinde temel insan haklarına ve sosyal haklara saygı gösterme ve dünya ölçeğinde endüstri ilişkileriyle ilgili konularda yeni bilgi alışverişi yöntemleri oluşturma yükümlülüğünü teyit eder.
Eni ve bağlı şirketler, Birleşmiş Milletler’in Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi’nin ve ILO’nun temel sözleşmelerinin içerdiği yönlendirici ilkeleri kabul eder ve bu ilkeleri faaliyetlerinde uygulamak üzere girişimde bulunma niyetinde olduklarını açıklarlar.
Özellikle şu hak ve yükümlülükleri teyit ederler:
• Sendika kurma ve toplu pazarlık hakkı (87 ve 98 numaralı ILO sözleşmeleri). Bütün işçiler kendi seçtikleri sendikalara bağlanma ve temel sendikal haklardan yararlanma hakkına sahiptirler.
• Zola çalıştırmanın yasaklanması (29 ve 105 numaralı ILO sözleşmeleri). İster kölelik ister hükümlülerin çalıştırılması biçiminde olsun, zorla çalıştırma yasaktır.
• Çocuk işçiliğinin yasaklanması (138 ve 182 numaralı sözleşmeler). En ağır biçimleri başta olmak üzere çocuk işçiliği yasaktır ve çocukların gelişmelerini ve eğitimlerini tamamlama hakkı korunmalıdır.
• İstihdamda ayırım gözetilmemesi (100 ve 111 numaralı sözleşmeler). İşçilere karşı ırk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasi görüş ya da toplumsal köken nedeniyle ayırım gözetilemez. Erkekler ve kadınlar eşit değerdeki çalışmaları için eşit ücret almalıdırlar ve fırsat eşitliği ilkeleri uygulanmalıdır.
• İşçi temsilcilerine karşı ayırım gözetilmemesi (135 numaralı sözleşme). İşçileri temsil etme faaliyetleri nedeniyle işçi temsilcileri herhangi bir ayırıma tabi tutulmamalıdır.
• İşyerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği koşullarını iyileştirme çalışmalarının sürekliliği. Şirketler grubu içinde elde edilmiş olumlu sonuçların yaygınlaştırılması.
Eni, Grubun ilkelerini yetkinleştirme ve uygulama konusundaki yükümlülüğünü tekrar vurgular:
• İşletme ahlakı
Eni’nin ülke içindeki ve dışındaki bütün faaliyetleri doğruluk ve dürüstlük çerçevesinde, yürürlükteki yasalara uygun olarak yürütülmelidir.
• Şirketin bütün taraflarına saygı gösterilmesi
Eni işletme faaliyetlerinin yürütülmesinde önem taşıyan bütün taraflara (çalışanlara, hissedarlara, müşterilere, tedarikçilere, toplumsal gruplara, işletme ve finans ortaklarına, kurumlara, kamu örgütlerine, sanayi kuruluşlarına, sendikalara ve diğerlerine), şirket için değer taşıdıkları inancıyla, saygı gösterir.
• İşçilerin korunması ve fırsat eşitliği
Eni yürürlükteki iş yasalarına uyar ve ILO’nun ana sözleşmelerinde öngörülen “temel çalışma standartları”na uygun davranır. Bu nedenle şirket, sendika üyeliği özgürlüğünü ve toplu pazarlık hakkını güvence altına alır. Buna karşılık, zorla çalıştırmanın, çocuk işçiliğinin ve ayırımcılığın bütün biçimlerini reddeder.
Eni ayrıca liyakata dayalı olarak eşit istihdam ve meslek olanakları sağlar ve eşit davranır.
• Meslek becerilerinin artırılması
Eni, çalışanların bireysel enerjilerini, yaratıcılıklarını ve potansiyellerini eksiksiz ifade edebilecekleri bir biçimde, çalışanların bireysel beceri ve bilgi birikimlerinin ve ekip çalışmasının gelişmesini sağlar.
• Çeşitliliğe saygı
Eni işletme davranış kuralları konusunda, faaliyette bulunduğu toplumlardaki kültürlere, dinlere, geleneklere ve etnik çeşitliliğe saygıdan esinlenir ve biyolojik, çevresel, toplumsal, kültürel ve ekonomik kimlikleri korumayı taahhüt eder.
• İnsan haklarına saygı
Eni faaliyet alanı içindeki her yerde Birleşmiş Milletler’in Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi’ni desteklemeyi taahhüt eder.
• İşbirliği
Eni, Grubun bulunduğu toplumların sosyo-ekonomik gelişimine ve yaşam kalitesinin gelişmesine aktif olarak katkıda bulunur.
• İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin korunması
Eni, faaliyet gösterdiği dünyanın her yerindeki çalışanlara ve toplumsal gruplara işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda en yüksek standartları sağlar.
• Çevrenin korunması
Eni kendi işletme faaliyetlerinden etkilenen çevreye ve ekosisteme son derece özen gösterecektir. Bu konuda, Grup, sürdürülebilir gelişmeye ilişkin olarak İtalya’nın imzaladığı uluslararası sözleşmelerde yer alan hedeflerden esinlenir.
3. Uygulama prosedürü
3.1.İzleme ve girişimler
Eni, yukarıda değinilen ilkelerin ve sözleşmelerin uygulanmasını sağlamak için, kendi denetim araçlarıyla işbu sözleşmenin uygulamasını izlemeyi taahhüt eder. Yıllık toplantı sırasında, 3.5’te gösterildiği üzere, yerel sendikaların veya –onların bulunmaması halinde- bu sözleşmeyi imzalayan sendikaların belirleyeceği temsilcilerin katılımını sağlayacak prosedürler üzerinde anlaşmaya varılabilir.
Bağıtlanan sözleşmeye aykırı davranıldığının ya da sözleşmenin ihlal edildiğinin öğrenilmesi halinde, taraflar durumu birbirlerine zamanında bildireceklerdir. Durumun niteliği açıklık kazanınca, Eni var olan aykırılığı ya da ihlali gidermek için harekete geçecek ve sendikal örgütleri bu girişim konusunda bilgilendirecektir.
Müteahhitlere bırakılan faaliyetlerle ilgili olarak, Eni, taahhütle ilgili mevcut sözleşme ilişkileri çerçevesindeki ihlal olasılıklarına karşı gerekli güvenceleri oluşturmak zorundadır.
3.2.Adil istihdam olanakları
Taraflar, iyi çalışma pratiklerinin yanı sıra, temel insan haklarının ve sosyal hakların gelişmesini sağlamaya yönelik istihdam olanakları yaratacak programlar uygulama konusunda anlaşabilirler.
3.3.Bilgilendirme
Eni ve imzacı sendikal örgütler bu anlaşmayı ve içeriğini kamuoyuna anlatarak yaymayı taahhüt ederler.
3.4.Endüstri ilişkileri
Yukarıda değinilen ilkeler çerçevesinde, taraflar, grubun faaliyet gösterdiği farklı sosyoekonomik bağlamları dikkate alarak her düzeyde endüstri ilişkileri geliştirmenin önemini kabul ederler.
Yukarıda belirtilenler ışığında, Eni ve Gruba bağlı şirketler, kendi sorumluluk alanları içinde, sendikal örgütlerle ve demokratik esaslar çerçevesinde görevlendirilen ve uluslararası sendikalarca tanınan işçi temsilcileriyle yapıcı ilişkiler kurmayı taahhüt ederler.
3.5.Yıllık toplantı
Her yıl mayıs ayında, imzacı sendikalarla bir bilgi alışverişi, danışma ve diyalog sisteminin oluşmasını sağlamak amacıyla, FILCEA, FEMCA ve UILCEM’in ulusal sekrataryaları ile ICEM genel sekreterliğinin ve Eni ilgili birim temsilcilerinin katılımıyla bir toplantı yapılacaktır.
Bu toplantıda şu konularda bilgi alışverişi sağlanacaktır:
• Eni’nin dünya ölçeğinde gelişimiyle ilgili ekonomik-mali konular.
• En önemli coğrafi alanlara ve istihdamla ilgili rakamlara ağırlık vermek suretiyle, ana işletmecilik faaliyetlerinin mevcut performansı ve gelecekteki gelişme doğrultuları.
• 3.1 numaralı bentte öngörülen hükümler dahil, özellikle potansiyel önem taşıyan durumlara ağırlık vermek suretiyle, Eni’nin faaliyet gösterdiği farklı ülkelerde ve alanlarda Grubun endüstri ilişkilerinin gelişimi.
• Eni’nin Şirket Sosyal Sorumluluğuyla ilgili olarak üstlendiği eylem ve programlar ve ayrıca, işyerindeki işçi sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili girişimler.
4. Nihai hükümler
4.1.Yerel düzeyde ve işletme düzeyinde endüstri ilişkileri uygulaması
Tarafların, işçiler ile bağlı oldukları şirketler arasında ortaya çıkacak sorunların işyerine en yakın düzeyde çözülmesi gerektiği ilkesini kabul etmiş olmaları nedeniyle, bu sözleşme yerel uygulamanın yerini almaz ya da yerel uygulamaya engel oluşturmaz.
4.2.Toplantının düzenlenmesi
Eni, 3.5 numaralı bentte öngörülen yıllık toplantıların düzenlenmesiyle ilgili giderleri, makul sınırlar içinde kalmak koşuluyla, üstlenmeyi taahhüt eder.
4.3.Bilginin dağıtımı
Sözleşmenin içeriğini mümkün olduğu kadar tam bir şekilde yaymak ve kullanmak amacıyla, bilgi ağları da dahil, mevcut iletişim mekanizmalarından yararlanılabilir.
4.4.Sözleşmenin süresi
İşbu sözleşme iki yıl süreyle yürürlükte olacaktır. Bu sürenin sonunda yeniden gözden geçirilecek ve/veya iki yıl daha yürürlükte kalacaktır. Taraflar sözleşmenin içeriği üzerinde yapılacak değişiklikler ya da eklentiler konusunda önceden anlaşmaya varabilirler.
4.5.Yürütüm
İşbu sözleşmenin yürütülmesinden FILCEA, FEMCA ve UILCEM ile ICEM Genel Sekreterliği ve Eni Personel Birimi sorumludur.